Paslanmaz çelik ailesinin Rusya ve Alman pazarları için geliştirilmiş olan üyelerinden birisi olan 321 kalite paslanmaz çelik aynı zamanda 1.4541 kalite adıyla da anılır. Öte yandan mühendislik alanında X6CrNiTi18-10 ismiyle de tanınan bu paslanmaz çelik, yaygın olarak kullanılmakta olan yirmi paslanmaz çelikten birisi olarak karşımıza çıkar. Yapısal olarak ortalamanın üstünde bir korozyon direnci olan 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik yüksek sıcaklık karşısındaki direnciyle kullanıcılarına, ısı konusunda avantaj sağlar. Öte yandan fiyatına karşılık verdiği korozyon dayanımı ve ısı dayanımı, malzemenin beğeni görmesinde büyük ölçüde etkilidir. 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik tanıdık bir bileşenin kardeşi gibidir. 316 Ti’de olduğu gibi 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelikte de titanyum bulunur. Bu bağlamda bu malzemenin 304 kalite paslanmaz çeliğin titanyum eklenerek korozyona ve sıcaklığa karşı daha dirençli hale getirilmiş halidir demek yanlış olmaz. Sıcaklık dayanımı konusunda avantajları olan 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik 800 dereceye kadar iyi bir day0anım gösterir ancak bu seviyenin üzerinde bir sıcaklıkta işletilmesi önerilmez. 31 kalite paslanmaz çelik gibi 1100 derecede denenmemelidir.
Korozyon Dayanımı (* * *)
304 kalite paslanmaz çelikle arasında birçok benzerlik bulunan 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik, bileşenleri arasında yer alan %0.7 oranındaki titanyum aracılığıyla korozyon direnci daha yüksek bir yapıya ulaşmıştır. 304 kalitenin standart özelliklerine ek olarak geliştirilmiş olduğunu düşündüğümüzde, korozyon ve sıcaklık direncinin bir hayli yüksek olduğu anlaşılabilir. Yine de aşırı korozif ortamlara uygun bulunmayan 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik, günlük yaşantı içerisinde çok sayıda ortama uygun görülür. Genellikle sıcaklık şartlarının aşırı yüksek olduğu ortamlarda 310 yada 310 S kalite paslanmaz çelik tercih edilir.
Mekanik Özellikler (* *)
Mekanik yapı olarak 304 kalite paslanmaz çeliğe benzer olan 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik, genel anlamda çok yüksek bir mekanik avantaj arz etmez. Mekanik özellikleri dikkate alınarak yine de dünyada en çok tercih edilen malzemelerden birisi olan 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik, östenitik paslanmaz çelik grubunun diğer çelikleri kadar iyi bir dirence sahip.
Dövülebilirliği (* *)
321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik sıklıkla dövülme için yeterli uygunlukta görülmez. Çünkü belirli şartlar yerine getirilmeden dövülmesi malzemede deformasyonlara sebep olabiliyor. Bu yönden 321 (1.4541) kalite paslanmaz çeliğin iyi bir şekilde dövülebilmesi için 1975-1125 derece sıcaklıklarda işlemin gerçekleştirilmesi gerekir.
Kaynak İşlemi Yapılabilirliği (* * * * *)
316 Ti ile kaynak özellikleri yönünden benzerlikler taşıyan 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik, doğru elektrotların tercih edildiği durumlarda kaynaklanabilirlik performansı açısından iyi bir sonuç sağlar.
İşlenebilirlik Özelliği (*)
Genel olarak 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik işlenebilirliği yeterli bulunan bir malzeme olmasına karşın işleme sürecinin fazla olduğu ortamlarda 303 yada 430 F kalitelerin tercih edilmesi avantaj sağlar. Öte yandan içeriği homojen olarak dağıtılmış ve iyi bir üretim sonucunda çıkarılmış 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik işlenebilirlikte bir problem yaratmayacaktır.
Hem sıcaklık şartlarının yüksek olduğu hem de sürtünme ortamının söz konusu olduğu durumlarda 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik rahatlıkla tercih edilebilir. Ancak unutulmamalıdır ki sıcaklığın 800 dereceyi geçmemesi gerekmektedir. Öte yandan maliyet açısından avantajlı bir malzeme olan 321 (1.4541) kalite paslanmaz çelik sunduğu özelliklerle yeterliliğini ispatlamaktadır. Bu yönden bu malzeme en çok; makine imalatı yapılan, mekanik malzeme parçaları üretilen, kimyasal makine ve parça üretiminde kullanılmaktadır. Ayrıca uygun fiyatıyla; gıda üretim hatlarında, cıvata ürünlerinde, vidalarda ve ulaştırma araçlarının parçalarında yoğun olarak kullanılan bir malzemedir.
Paslanmaz Çelik Çubuk: Min Çap: 12 –Max Çap: 160
Temin Ettiğimiz Diğer Ölçü Aralıkları (2.5 - 3 Hafta İçinde)
Paslanmaz Çelik Çubuk: Min Çap: 3mm –Max Çap: 525mm
Paslanmaz Çelik Altıköşe: Min Kenar: 10mm –Max Kenar: 65mm
Paslanmaz Çelik Lama: Min Kenar: 20x5 –Max Kenar: 150x30
Paslanmaz Çelik Kare: Min Kenar: 25x25mm –Max Kenar: 150x150mm
| C: %0.08 Max | Mn: %2.0 Max |
| Si: %1.0 Max | P: %0.04 Max |
| S: %0.03 | Cr: %17-%19 Arası |
| Ni: %9-%12 Arası | N: %0.10 Max |
| Ti: %0.70 Max | Co: %0.20 |
Kalite: 321 (1.4541) X6CrNiTi18-10
Kopma mukavemeti: 515 ile 700 MPA arası
Akma mukavemeti, (%0.2): Min 205 MPa
Sertlik (HRC): Max 22 HRC veya <22 HRC
Oda Sıcaklığındaki Fiziksel Özellikleri
Öz kütlesi (Özgül ağırlığı): 8030 kg/m³
Erime Sıcaklığı: 1455°C
Elastisite modülü (Modulus of Elasticity): 193 GPa
Elektriksel direnç miktarı: 0.072x10^-6 Ωm
Isı geçirgenliği: 16.3 W/m.K
321 paslanmaz EN standartlarında 1.4541 kalite paslanmaz olarak kodlanır.
321 kalite paslanmaz ayrıca EN standartlarında X6CrNiTi18-10 olarak da kodlandırılmaktadır.
Bu paslanmaz kalitesi östenitik paslanmazlar grubunda yer alır.
Bu kalitedeki paslanmazlar mıknatıslanmamakla beraber, korozyona karşı iyi bir direnç gösterir.
321 kalite paslanmaz 800 derece sıcaklığa kadar mekanik özelliklerini koruyarak çalıştırılabilmekte.
İçyapısı 304 kaliteye benzer olan bu paslanmaz çelik kalitesi; 304'ten içeriğindeki mevcut olan titanyum ile ayrılır. Titanyum sayesinde çelik daha yüksek sıcaklıklara karşı dirençli ve paslanmaya karşı dayanıklı olur.
Aşırı yüksek sıcaklıklarda 321 kalite paslanmaz çelik yerine 310 ve 310 S kalitelerinde çelik tercih edilmelidir. Öte yandan firmamızda 310 ve 310S kalite paslanmaz çelikler Avrupa standartlarına uygun, yüksek sıcaklıklara en iyi şekilde hazırlanmış şekilde üretilmektedir.
Bu kalite hangi durumlarda 321 kalite paslanmaz yerine tercih edilebilir?
316 Ti: Yapısal olarak 321 ve 316 Ti kalite paslanmaz çelikler birbirlerine benzer özelliklere sahiplerdir. Kimyasal açıdan birçok ortak özellikleri olan bu iki paslanmaz çelik kalitesi bir noktada birbirine de alternatif olabilir. Molibden açısından farklılığı olan 316 Ti, paslanmaya direnç konusunda 321’e kıyasla daha başarılı performans sergiler. Bu anlamda eğer yüksek paslanma direnci aranan bir ortam için malzeme tercih edilecekse 316 Ti, 321’e iyi bir alternatif olur. Firmamızın her iki kalitede paslanmaz çelikleri Avrupa menşeilidir ve çok fazla ürün çeşidi bulunmaktadır.
310 / 310S: 321 kalite paslanmaz çelik, sıcaklık direnci konusunda diğer birçok çeliğe göre yüksek dirence sahip olmasına karşın, 310 ve 310 S kalite paslanmaz çelikler 1100 derecede bile mekanik özelliklerini kaybetmeden ve korozyon direnci göstererek çalışabilmektedir. Öte yandan 321 kalite paslanmaz çelik ise 800 dereceden yüksek sıcaklıklarda mekanik özelliklerini yitirebilir. Bu nedenle 321 kalite paslanmaz çeliğe tercih edilebilecek bir diğer alternatif ise 310 ve 310 S’tir. Firmamızda 310 kalite paslanmaz çelik 5mm ile 100mm arasında çapları değişen bir ürün yelpazesi ile satışa sunulmaktadır.
İçeriğinde karbondan daha yüksek oranda titanyum bulunduğu için östenitik gurubuna dahildir. Korozyon direnci bakımından diğer çelikler ile aynı düzeydedir. Yapısal olarak 304 kalite çeliğe benzerlik göstermektedir. Krom karbür çökeltisi, titanyum ile stabilize olduğundan dolayı, taneler arasında korozyona pek rastlanmaz. İşleme sıcaklığı 450- 850 °C civarındadır. Oldukça yüksek mekanik özellikler ve sürtünme dayanımı göstermektedir.
Pekleşme ve ısı iletkenliğinin düşük olması nedeni ile talaşlı imalatlar için yüksek kalitede hızlı, karbür takımlarının da kullanılmasına uygundur. Gaz eritme haricinde tüm kaynaklarda mükemmel sonuç vermektedir. Kaynak sonrasında ise ışıl işlem yapılmasına gerek duyulmaz. Kaynak işleminde sonra oluşan renk değişimi, mekanik ya da kimyasal bir uygulama ile giderilebilir. Kullanım alanları ise, kimya sanayinde, film ve fotoğrafçılık da, aparat yapında, depoların imalatında, fitting üretiminde daha çok tercih edilmektedir. Tokluk oranı yüksek bir çelik türü olduğundan dolayı, düşük ısılarda da çalışmalar yapılabilir.
Tüm çelikler gibi sıcak ya da soğuk haddelenmiş olarak, levha, çubuk, sac ve profil şeklinde piyasa bulunmaktadır.